Trầm hương – Phân loại, tác dụng, ý nghĩa.

Cây trầm hương là gì

Cây trầm hương có tên khoa học Aquilaria malaccensis là cây dó bầu thuộc họ Trầm, phân bố chủ yếu ở Bangladesh, Bhutan, Ấn Độ, Indonesia, Iran, Lào, Malaysia, Myanmar, Philippines, Singapore, Thái Lan, Việt Nam.

Khi cây bị thương do kiến làm tổ, vi khuẩn xâm lấn, gãy đổ hay bị các chất trong đất tác động cây dó bầu sẽ tiết ra nhựa để tự chữa lành, lâu ngày tích tụ lại tạo nên trầm hương. Để tạo nên trầm hương thì thời gian không lâu, nhưng để có được trầm chất lượng thì phải mất thời gian vài năm cho đến vài chục năm, thậm chí có loại hàng trăm năm.

Gỗ trầm hương là khối gỗ đã chứa dầu trầm hương. Gỗ có tinh dầu trầm càng nhiều thì trọng lượng càng nặng. Gỗ trầm hương mới hình thành thì có màu sậm còn càng lâu năm thì gỗ càng nhạt. Lúc đốt lên sẽ có mùi thơm dịu nhẹ thoang thoảng rất đặc trưng.

Có bao nhiêu loại trầm hương

Phân loại theo nguồn gốc

Dựa vào nguồn gốc ta có thể phân loại thành 2 loại trầm tự nhiên và trầm nhân tạo.

Trầm tự nhiên

Được tìm thấy ở núi rừng, không chịu tác động của con người và hình thành bởi những yếu tố chính:

• Khi những sinh vật nhỏ như chim, kiến hoặc sâu bướm chọn cây làm tổ, chúng có thể sùng đục, khoét hoặc xâm nhập vào thân cây, gốc cây hoặc cả rễ cây.
• Trong những thời kỳ xung đột, mảnh bom đạn có thể mắc kẹt trong thân cây, để lại dấu vết và tác động sâu sắc vào cấu trúc của cây.
• Cây có thể bị đổ, gãy do các yếu tố tự nhiên hoặc tác động từ bên ngoài. Sau thời gian dài, nơi cây bị gãy nhựa sẽ chảy ra và  trở thành điểm khởi đầu cho quá trình hình thành trầm hương.
• Các khoáng chất từ đất sẽ tác động lên gốc và rễ cây, thấm vào rể cây. Qua một thời gian dài tác động đến cả thân cây. Đây chính là một trong quá trình tạo nên trầm sánh chìm và Kỳ Nam.

Trầm hương nhân tạo từ cây dó bầu

Là một dạng trầm phổ biến được thu hoạch hiện nay. Cây dó bầu thường được trồng và chăm sóc trong vườn nhà, và con người thực hiện nhiều phương pháp tác động trực tiếp để tạo ra trầm hương chất lượng:

Phương pháp vật lý được áp dụng bằng cách đục lỗ hoặc đóng trực tiếp các vật liệu kim loại như đinh sắt vào cây dó bầu để làm thương cây dó bầu, sau đó nhựa rỉ ra để chữa trị vết thương và hình thành trầm hương.

Sử dụng phương pháp sinh học, người ta nuôi các loại côn trùng như sâu, kiến, hoặc ong trong vườn dó bầu để tạo ra môi trường thích hợp cho quá trình hình thành trầm.

Kỹ thuật vi sinh được áp dụng bằng cách cấy các loại vi khuẩn có lợi vào cây dó bầu. Các vi khuẩn này có khả năng phân hủy các chất thải hữu cơ và cung cấp dinh dưỡng cho cây, từ đó tạo ra trầm hương đặc biệt.

Các chất hóa học cũng được sử dụng bằng cách cấy các hợp chất chứa kim loại như sắt, đồng trực tiếp vào cây thông qua việc khoan lỗ hoặc xử lý đặc biệt.

Trầm nấu dầu, trầm công nghệ hay còn gọi là trầm giả

Ngoài ra còn có một loại trầm nhân tạo đó là trầm nấu dầu hay còn gọi là trầm công nghệ, khi ngửi vào sẽ có mùi hắc và nếu ngửi lâu sẽ gây đau đầu. Loại này có giá trị rất rẻ, để trong không khí một thời gian thì sẽ mất mùi.

Phân loại theo chất lượng

Căn cứ theo chất lượng ta có thể phân ra trầm thành Kỳ Nam và Trầm Hương.

Kỳ Nam

Là loại trầm thượng hạng vô cùng quý hiếm, giá trị có thể lên đến hàng tỷ hoặc vài chục tỷ đồng.1kg. Kỳ Nam có khối lượng nặng, chìm nước, mềm dẻo, mùi hương khi ngửi có nhiều vị cay, ngọt, đắng.

Kỳ Nam cũng chia thành nhiều loại như Bạch Kỳ, Thanh Kỳ, Huỳnh Kỳ và Hắc Kỳ

Trầm hương

Trầm hương chia thành liều loại khác nhau:

1. Trầm rễ

Trầm rễ, dù có gần giống với Trầm Kỳ Nam, nhưng không đạt được độ hoàn hảo như phiên bản Kỳ Nam vốn nổi tiếng.

Nó hình thành từ rễ của cây chìm hoàn toàn dưới nước, tạo ra một loại trầm hương đặc biệt với đặc tính riêng biệt.

Do tính chất hiếm, khó khai thác cùng giá cả rất đắt đỏ, trầm rễ thường không được bày bán công khai trên thị trường mà bán thông qua những người liên hệ trực tiếp.

2. Trầm kiến

Trầm kiến là loại trầm hương tự nhiên được hình thành do vết thương do sâu đục thân cây và dịch tiết của tổ kiến trên thân cây Dó. Trầm kiến có đặc điểm là có lỗ, hang do kiến đục làm tổ trên cây. Khi thả xuống nước, trầm kiến chỉ chìm lửng chứ không chìm hoàn toàn như trầm rễ.

Trầm kiến là loại trầm hương quý hiếm, có giá trị cao, dao động từ vài trăm triệu đến hàng tỷ đồng. Trầm kiến được chia thành nhiều loại, dựa trên đặc điểm hình dạng của lỗ do kiến đục, bao gồm:

• Trầm kiến xanh: có lỗ màu xanh
• Trầm kiến điệp: có lỗ hình tròn, giống như hoa điệp
• Trầm kiến kiếm kim: có lỗ nhỏ, dài, giống như lưỡi kiếm
• Trầm kiến kiếm vách lầu: có lỗ có dạng hình thang, giống như vách lầu
• Trầm kiến gai: có lỗ có hình dạng như gai
• Trầm kiến lỗ: có lỗ tròn, nhỏ
• Trầm kiến trắng: có lỗ màu trắng
• Trầm kiến đen đụp: có lỗ màu đen, nhỏ.

3. Trầm tốc

Trầm tốc có đặc tính không có lỗ, tạo ra một chất trầm chất đặc và độc đáo. Mức giá của Trầm tốc chỉ dao động từ vài trăm nghìn đồng đến vài triệu đồng, khiến cho loại trầm này trở nên phổ biến và được ưa chuộng trên thị trường ngày nay.

Trầm tốc nổi bật với chất lượng ổn định và mức giá phù hợp với nhiều người tiêu dùng. Đây là sự lựa chọn lý tưởng cho những người muốn sở hữu trầm hương với chi phí thấp. Tuy nó nằm trong hạng thấp nhất của trầm hương do ít chứa dầu hơn, nhưng vẫn đáp ứng được nhu cầu sử dụng cơ bản về mùi thơm và ý nghĩa phong thủy.

Trầm tốc được phân loại dựa trên màu sắc, hình dạng và mùi hương. Các loại trầm tốc phổ biến bao gồm:

• Trầm tốc đỉa: có các đường vân trầm phân tán đều, chạy dọc theo các thớ gỗ như con đỉa. Đây là loại trầm tốc có lượng tinh dầu nhiều nhất.
• Trầm tốc bông: có màu sắc khá nhạt, màu sắc đa phần là vàng, kết cấu vân trầm có hương tỏa ra như những bông hoa.
• Trầm tốc dây: thuộc nhóm có tinh dầu đan xen tạo thành những cụm trầm có hình dạng tròn và dài nhà dây.
• Trầm tốc hương: thuộc kiểu nhiễm tinh dầu dạng mảnh, có mùi hương thơm nhất trong các loại trầm tốc.
• Trầm tốc pi: có ít trầm chứ không dày đặc, bao quanh bên ngoài các thớ gỗ tạo nên các hình dạng như ống trụ, tháp hoặc chỉ một vòng ở gần lớp vỏ cây.

4. Trầm tốc banh

Trầm banh được hình thành lâu hơn trầm tốc khác và có mùi thơm đậm hơn hẳn, dầu đã lan ra ngoài các sớ gỗ, sớ gỗ mịn và khá đều nhau.

5. Trầm mắt tử

Trầm mắt tử là loại trầm được hình thành ở những nơi phân nhánh do bị gãy, trầy xước hoặc bị côn trục đục, làm tổ,… Khi gặp điều kiện thuận lợi thì sẽ tạo ra trầm hương.

Lượng tinh dầu trầm ở đây rất nhiều, và trầm hương mắt tử cũng rất hiếm và được rất nhiều tìm kiếm sưu tầm.

6. Trầm sánh chìm

Trầm sánh chìm được hình thành ở lớp thịt gần vỏ của thân cây, chứa lượng tinh dầu lớn và lặn chìm dưới nước.

Khi cây vì một lý do gì đó lớp vỏ bị lột đi, nhựa tiết ra bảo vệ gặp những yếu tố khác như trời mưa, vi sinh vật,… lâu ngày sẽ tạo thành trầm hương, có chất lượng khá cao.

7. Trầm rục

Khi cây bị chết, mục rỗng và bị phân hủy, những phần trầm không bị tiêu hủy còn sót lại được gọi là trầm rục. Về chất lượng thì phải nói là rất cao, nhiều dầu. Số lượng hạn chế và rất hiếm gặp.

Dựa vào độ nổi trong nước người ta còn phân thành trầm chìm, trầm nổi lửng và trầm nổi. Tinh dầu càng nhiều thì trầm càng chìm và ngược lại.

Công dụng của trầm hương

Trầm hương có nhiều công dụng đối với sức khỏe như:

• Làm thuốc trong y khoa để điều hòa sức giấc ngủ, chữa các bệnh về xương khớp, dị ứng, làm đẹp da, cải thiện chức năng đường ruột, cải thiện bệnh hen suyễn, chữa bệnh về nướu răng
• Mùi hương giúp giảm căng thẳng, tăng khả năng tập trung
• Làm hương liệu cho nước hoa, phải nói nước hoa làm từ trầm hương có mùi thơm vô cùng quyến rũ, lưu mùi rất lâu.
  Ngoài ra, các vật phẩm phong thủy, mỹ nghệ như vòng tay, nhẫn, mặt Phật bản mệnh, tượng Phật cũng rất được ưa chuộng

Ý nghĩa của trầm hương

• Trong phong thủy, các sản phẩm được làm ra từ trầm hương được xem là các vật phẩm phong thủy giúp xua đuổi tà khí và năng lượng tiêu cực, mang lại sự may mắn an lành cho người sử dụng
• Là một vật phẩm thu hút tài lộc và may mắn, trầm hương được xem như nguồn năng lượng tích cực, giúp bảo vệ chủ nhân khỏi điềm xui rủi trong cuộc sống.
• Trong các nghi lễ tôn giáo cổ xưa, hương trầm được dùng như một “cầu nối” giữa con người và thần linh, thể hiện sự kết nối và thỉnh cầu sự ban phước từ thần linh.
•  Đeo vòng trầm hương có thể giúp tinh thần luôn thanh tịnh, tránh xa những suy tư phiền muộn, giúp tập trung và tinh thần minh mẫn hơn.
• Việc dâng trầm hương lên ông bà tổ tiên không chỉ là sự tôn kính, mà còn tượng trưng cho sự kết nối và tri ân đối với tổ tiên, tạo ra không gian linh thiêng và thanh tịnh trong cuộc sống hàng ngày.

Trầm hương thật và giả có gì khác biệt?

Bởi vì có giá trị kinh tế cao mà hàng chất lượng thì lại khan hiếm nên nhiều người sử dụng hàng trầm hương giả để thu lợi bất chính.

Trầm hương thật sẽ có mùi thơm tự nhiên nhẹ nhàng thoang thoảng, màu gỗ nếu lâu năm sẽ sẫm lại, còn mới thì có màu nhạt hơn, chỉ cần nhìn là nhận ra ngay.

Trầm hương giả khi ngửi sẽ có mùi hắc, màu gỗ nhìn là biết mới và và rất đậm màu, khi đốt lên mùi khét, nhanh cháy hơn bình thường.

Xem thêm: Cách phân biệt trầm hương thật và giả.

Các câu hỏi thường gặp về trầm hương

Tham khảo và đặt câu hỏi tại website chúng tôi: https://vongtayphongthuy.co/.